Qırım aqqında 10 meraqlı malümat

26.03.202111:30

Quş Qayadan Novıy Svetke açılğan manzara

1. Qırım – bu unikal bir yarımada, onıñ kiçik toprağında birden üç tabiat ve iklim zonası bar: çöller (orta qıtaviy iklim ile), dağlar ve Qırımnıñ cenübiy yalısı (iklim zonası subtropikke yaqındır).

2. Eñ büyük körfez – Aqyar körfezidir. Onıñ uzunlığı 8 km teşkil ete.

18_10_2016_sevastopolskaya_buhta3. Qırımnıñ eñ gizli körfezi – Aqyardan 12 km uzaqlığında yerleşken Balıqlava körfezidir. Körfez, Balıqlava dağ-qayaları arasında saqlandı ve deñizden körünmey. Eski zamanlarda yunanlar onı «Sümbolon limpe» dep adlandırdı, bu «Alâmet limanı» demektir.

18_10_2016_balaklavskaya-buhta4. Şimaliy-Qırım kanalı. Onıñ magistral yatağınıñ uzunlığı 402,6 km, keñligi – 150 metrge qadar, terenligi – 7 metrni teşkil ete. Tarqatuv ağınıñ umumiy uzunlığı – bir yarım biñ kilometr.

18_10_2016_severo_krymskij-kanal5. Roman Qoş – Babuğan yaylası ve Qırım dağlarınıñ eñ yüksek töpesi. Onıñ yüksekligi, deñiz seviyesinden üstünden 1545 metrni teşkil ete. Roman Qoş töpesinde siyrek rastkelgen endemik çiçekni – kümüş tüsteki qırımlı edelveysni körmek mümkün.

18_10_2016_roman-kosh6. Avropada eñ uzun şeerlerara trolleybus yolu Aqmescitten Yaltağa ketken yol sayıla. Aqmescit ava limanından Yalta avtobus vokzalına qadar ketken trolleybus yolunıñ uzunlığı 95 kilometrni teşkil ete. Birinci nevbet (Aqmescit-Aluşta) 1959 senesi, ekinci nevbet (Aqmescit-Yalta) eki yıldan soñ açıldı.

18_10_2016_gurzuf7. Qırımda buv çeküvinen ilk demiryol Aqyar qamaçavı vaqtında inglizler tarafından quruldı. Yol Balıqlavanı (Aqyar civarındaki inglizlerniñ esas bazasını) ögdeki ücnen – Sapun dağı ve Gasfort dağınen bağladı. Yol uzunlığı tahminen 13 km teşkil etti.

18_10_2016_balaklava8. Azaq deñizi dünyada eñ say (teren lmağan) deñizdir. Onıñ terenligi 15 metrge qadar yete, orta terenligi ise – 8 metr.

18_10_2016_azovskoe-more9. Qırımnıñ eñ büyük qobası – Qızıl qoba. Qobanıñ ögrenilgen qısmınıñ uzunlığı 16 kilometrden ziyadedir.

18_10_2016_kizil_koba

10. Qırımda eñ çoq abide olğan şeer Aqyardır. Qaraman-şeerde 2015-ten ziyade tarih ve medeniyet, bu cümleden antik abidesi bar.

18_10_2016_sevastopol

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET