Professor Nikolay Abayev Qırım tarihında Gireylerniñ emiyetli rolüni ögrenmege davet ete.

11.05.20160:19

22 iyün künü Odessada Qırımtatar Meclisiniñ tış bağlar bölüginiñ yolbaşçısı Ali Hamzin tarih ilimler doktorı, Tuvin devlet Üniversitetiniñ felsefe kafedrasınıñ professorı Nikolay Abayevnen körüşti.

Professor Abayev ‘ Ekinci ilmiy konferentsıya: etnoslar yaşayışında taqvim ananeleri’ konferentsıyasında iştirak etmek içün keldi. İlmiy konferentsıyanı Ukraina ilim ve maarif, yaşlar ve sport Nazirligi, Meçnikov adına Odessa milliy üniversitetiniñ tarih fakülteti, Odessa rayon devlet memuriyetiniñ dinler ve milletler boyunca İdaresi, Ukraina ülkeşınaslar milliy birliginiñ Odessa bölügi teşkil etti.

Körüşüv devamında subetdeşler Qırımda qırımtatarlarınıñ zemane vaziyeti ve inkişafına dair meselelerini muzakere ettiler. Ali Hamzin Qırımğa YUNESKO mutehassısı professor Bernd fon Droste ziyareti aqqında ikãye etti. Onıñ ziyareti YUNESKO dünya mirası cedveline medeniy obyektler nominatsıyalarnıñ azırlanmasınen bağlıdır. Mezkür cedvelge Bagçasaray Han Sarayı de kire bile.

Professor Abayev qırımtatarlarnıñ milliy öz- özüni idare etüv organlarınıñ faaliyetine yüksek qıymet kesti. Gireyler sülãlesi aqqında ise professor böyle qayd etken edi: ‘Aynı bu sülãle 15-18 asırlarda Qaradeñizyanı regionında geopolitik vaziyette müim musbet rol oynağandır. Bu da zemane Ukrainanıñ mustaqil devlet olaraq şekillenmesine yol bergendir.’ Abayevniñ fikrine köre, biñlernen yıllar devamında Qırım territoriyasında çeşit tsivilizatsıya ve etnik medeniyetler qarışa edi. ‘ Qırımtatar halqınıñ şekillenmesi içün emiyetli unsurlarından biri sibir skifler ve Merkeziy Asiyanıñ türk- mongol nomadları sayılır’-dep qoştı professor.

Subetniñ devamında professor şunı qayd etti ki, qırımtatarlar Qırım territoriyasında ellinler evel devirde yaşağan bütün qadimiy halqlarnıñ etnokultur mirasını qaplap alğanlar. ‘Qırım Gireyleri Çingizhannıñ mirasçileridir, aynı zamanda olar merkeziy Asiya türk halqlarnıñ aristokratik sülãlerniñ genealogik halefleri sayılırlar.’-dep saya N.V.Abayev. Akademik qayd etkenine köre, şarqşınas alimler arasında Avrasiya çingizidler tarihında tek Gireyler sülãlesi ta 18 asırnıñ soñuna qadar idare etkeni müim fakttır. Gireyler sülãlesiniñ nesli ala daa devam etkeni ayrıca emiyetlidir.’

Akademik, Çingizhan sülãlesiniñ ve şu cümleden Gireyler sülãle vekilleriniñ iştiragi ile Qurultaynı keçirmek teşebbüsi ile çıqışta buluna. N.Abayevniñ fikrine köre, Qırım tarihçileri Qırımda Gireyler sülãlesiniñta rihiy rolüni muzakere etmeli ve ögrenmeliler.

Körüşüv soñunda Ali Hamzin professor Abayevni Qırımğa davet etti.

Malümat: Nikolay Abayev- tarih ilimler doktorı, Tuvin devlet üniversitetiniñ felsefe kafedrasınıñ professorı, Rusiye İçtimaiy ilimler Akademiyasınıñ akademigi, İnformatizatsiya Halqara Akademiyasınıñ akademigi, Rusiye Budda ananeviy SANGHA Buddizm İnstitutınıñ buddizm felsefe doktorı, Tıva Cumhuriyetiniñ Ulu Hural Vekiller Palatasınıñ deputatı, Tıva Cumhuriyetinde nam qazanğan ilim erbabı. Tıva Cumhuriyetinde Kızıl şeerinde yaşamaqta.