Amerikalı tarihçi ve siyasetşınas, Şarq Avropa ve Rusiyeniñ zemaneviy tarihi, XX asır genotsidleri ve etnik temizlevleri sualleri boyunca mutehassıs Norman Naimark ayta ki, 1944 senesi 18 mayıs qırımtatar halqınıñ sürgünligi genotsid degil. “Qırımtatarlar, inguşlar, çeçenlerniñ köçürilmesi kampaniyası genotsid olaraq kösterilmez, çünki esas maqsad – bu milletlerni yoq etmek olğanınıñ delilleri yoq” – tarihçiniñ sözlerini “Tıjden” gazetası bere.
Amma Pılıp Orlik demokratiya institutınıñ eksperti Nataliya Belitser qırımtatar meselesinen oğraşıp, saya ki, “Genotsid cinayetiniñ toqtatılması ve cezalandırılması aqqında” BMT’nıñ Konventsiyasına baqmaq kerek, oña köre, genotsid olaraq milliy, etnik ya da din gruppasını bütünley ya da qısmen yoq etmek niyetinen yapılğan nevbetteki areketlerden er birisi sayıla bile: öyle gruppa azalarnıñ öldürilmesi, olarğa ağır zarar ketirilmesi, gruppanıñ bütünley ya da qısmen yoq oluvına ketirecek şaraitler yaratılması, gruppalarda doğurmalarğa mania olğan tedbirler keçirilmesi ve başqaları.