Rustem UMEROV: “Balalarımnı nasıl terbiyelemege kerek olğanını bilem”

11.05.20160:19

Ayatta aile, terbiye, tasilniñ yeri aqqında, halqqa nasıl faydalı olmaq ve Qırımnı progressiv ve inkişaf etken region olaraq yapmaq aqqında, ve muvafaqiyetli olmaqnıñ sırları aqqında bizge yaş iş adamı, Halqara yatırım (investitsiya) kompaniyasınıñ yolbaşçısı, “Qırım inkişafı fondu” hayriye teşkilâtınıñ tesisçilerinden biri ve prezidenti Rustem Umerovnen sübetleştik.

— Rustem-bey, bilemiz ki, Siz, muvafaqiyetli qırımtatarlar yaşlarnıñ çoqusı kibi, istidatlı balalar içün Büyük Sürendeki mektep-internatnıñ mezunısıñız. Andaki oquv ayatıñızğa nasıl tesir etti?

— İlk evelâ, maña çoq milletli kollektivde yaşamağa, kollektiv mesuliyetlikni ve insanlarnen qonuşmaqnı ögretti. Mektep, menim içün, mustaqil ayatımda birinci adım oldı. Alâ daa sınıfdaşlarımnen bağ tutam, olardan çoqusınen şimdi bazı leyhalar üzerinde birlikte çalışamız. Bir qaç yılğa yañı ailemizniñ qısmı olğan ocalarımıznı, mektep yolbaşçılığını unutmaymız.

— Alğan tasiliñiz aqqında tarif etiñiz (zenaat saylağanıñız, aliy oquv yurtuñız aqqında). Şimdiki abituriyentler ve talebelerge tavsiye etiñiz, kelecekni nasıl planlaştırsınlar.

— Men er vaqıt köterilmege imkân bergen faaliyetinen meraqlanam. Soñki sınıflarda kelcekte zenaatımda faydalı ola bilecek fenlerni daa teren örgenmege başladım. Oquvnıñ soñunda studentler deñişüvi boyunca programmada iştirak ettim ve AQŞ’da staj keçirdim. Ukrainağa qaytqan soñ, Milliy İdare Akademiyasına oqumağa kirdim, iqtisadiyat fakultetini bitirdim.

Maña köre, zenaatni öyle seçmek kerek: büyükler ve yaqınlarnıñ sözlerini diñlemek kerek, daa çoq malümat bilmek içün, amma özüni sıñırlamağa kerekmey. Zamanğa da baqmaq kerek, 5, 10, 20 yıldan soñ qayda faaliyet köstere bilecegini körmek içün. Qararnı mustaqil çıqarmaq kerek.

— Aileñiz, ana-babañız aqqında tarif etiñiz? Sizni nasıl ruhta terbiyelediler, ve, endi siz öz balalarıñıznı nasıl terbiyeleceksiñiz?

— Öz ana-babam, ağam içün Allahqa pek minnetdarım. Olar maña küç berler, nümüne olalar. Şimdi ayatımda yol köstergen esas degerliklerni aşladılar. Onıñ içün öz balalarımnı nasıl terbiyelecegimi bilem – özüm terbiyelengenim kibi.

— İnsanlarnıñ nasıl çizgilerine eñ yüksek qıymet kesesiñiz? Nasıl insanlarnen qonuşmaq ve bir komandada çalışmağa sevesiñiz?

— Samimiylik, menlik, ürmet, adalet – esaslardan birincileri. Olarsız ne iş, ne turmuş, ne şahsiy munasebetler qurulmaz.

Başqalarnı ürmet etken, öz-özüni inkişaf etken insanlarnen çalışmağa ve qonuşmağa sevem.

— Ukraina ve Qırımda şimdi çoq hayriye fondları çalışmaqta, siziñ fonduñız nenen ayırıla?

— Fondumız original ve eksklüziv degil. Faaliyetiniñ esas maqsadı – Qırımnıñ progressine yararlı ola bilecek leyhalarnıñ inkişafı ve ilerilevi. Bizim istegimiz – öz faaliyetimiznen insanlarğa yardım etmek, onıñ içün bu fondnı tesis ettik. İçtimaiy, medeniy, iqtisadiy saada muvafaqiyetli leyhalar misalinde Qırımnı inkişaf etken region yapmağa isteymiz.

— Soñki vaqıt Fond Meclis faaliyetinen bağlı haberlerde keçe, ne içün qırımtatarlarnıñ temsil qurumınen işbirlik tutmaq qararına keldiñiz?

— Fikrimizge köre, sürgünlikniñ aqibetlerini aşmağance, Qırımnıñ stabil inkişafı aqqında söz yürsetilmez. Bu esas mesele. Onıñ içün bazı leyhalarımıznı Meclisnen birlikte amelge keçirmege başaldıq. Bu işte yarımadanıñ diger içtimaiy institutlarınen umumiy leyhalarımıznı inkişaf etecekmiz. Bu yerde yapacaq işlerimiz, çezecek meselelerimiz çoq, amma başlağan işlerimizni soñuna qadar yapmağa azırmız.

— Hayriye faaliyetten ğayrı, siz milliy areketniñ faal iştirakçisi olasıñız – Qurultay delegatı. İleride özüñizni milliy arekette camaat erbabı olaraq köresiñizmi ve bu faaliyetke siyaset dep, ayta bilesiñizmi?

— Öz halqımnıñ er temsilcisi kibi, Qurultay ve Meclis faaliyetini ürmet etem. Bunı siyaset olaraq saymayım, özüm içün büyük bir şeref – Qurultayda öz halqımnı temsil etmek, halqımız, kelecegimiz içün faydalı ola bilecek qararlar çıqarıluvında iştirak etmek. Büyüklerden ögrenip, olarnıñ tecribesini körip, Qurultay delegatı olaraq, avale etilgen vazifelerge mesuliyetliknen yanaşmaq ve onı keyfiyetli yapmağa tırışam. Onıñ içün kelecekniñ suali öyledir: halqımızğa fayda ketirmege er vaqıt tırışa edim ve tırışacam. Ve milliy arketimizdeki faalligim Qurultay delegatı olaraq saylanğanıma bağlı degil – bu, menim borcum. Amma, tabiiy ki, delegat daa çoq şey yapa bile.

— Sizge köre, Fonduñız tarafından amelge keçirilgen leyhalardan qaysıları eñ muvafaqiyetli oldı? 2012 senege nasıl planlar qurasıñız?

— Bu seneniñ episi leyhaları muvafaqiyetlidir, çünki olar birinciler. Hususan, oktâbr ayında keçirilgen “Meclis yolbaşçılığınıñ diplomatik missiyalar başlarınen körüşüvi”, oña 4 ay devmında azırlıq kördik. Aluştada qırımtatar medeniy merkeziniñ açıluvı neticelerine köre emitsional edi. Bazı leyhalar, hususan “Qırım asabalığı”, esas olıp, ileride de devam etecekler. İlerige kirmege istemeyim, amma ayta bilem ki, planlarımızda Qırımnıñ turistik inkişafı, Qırımnıñ em qırımtatar, em ukrain, em rus cemaatçılığı içün bir sıra medeniy ve informatsion leyhalar. Çoq şey yapmağa ve çoq faal insanlar ve teşkilâtlarğa yardım etmege ister edik, amma Fondnıñ imkânları tek eñ aktual ve müim tekliflerge qol tutmağa talap eteler.

— Qırımtatar biznes-elitasınıñ içtisadiy potentsialına nasıl qıymet kesesiñiz? Ya da o, daa şekillenmedi? Hayriye işler ve içtimaiy mesuliyetlik suallerinde milliy biznes bugün faalmi?

— Maña köre, qırımtatarlar pek istidatlı ve faal halqtır, qısqa müddet içinde öz iqtisadiy infrastrukturasını tiklep oldı. Ebet, absolüt köstergiçleri teñeştirilse, Qırım iqtisadiyatınıñ bölüklerinde milliy biznesniñ temsilcilgi proportsionla degil, amma yolğa çıqqan yolda qalmaz. Qayd etmege ister edim ki, qırımtatar iş adamlarınıñ ömuzlarında bugün endi qaytuv, yerleşüv, yañı iş yerlerniñ açılması, bu ise biznesniñ içtimaiy mesuliyetlikniñ kösterilmesidir. Amma añlamaq kerek ki, içtimaiy suallerniñ çezilüvi, milliy medeniyetke qol tutuv, muhtac olğanlarğa yardım – umumiy evimiz – Qırımnıñ esasına qoyulğan biznesniñ issesidir.

— Bugün qırımtatarlar ve Qırımnıñ bütün müsülmanları Aqmescitte Cuma Cami qurucılığına qanun boyunca topraq berilmesine quvanalar, Fonduñız Cuma Cami qurucılığı kibi hayır işte iştirak etmege planlaştıramı?

— Şübesiz, Cuma Cami qurucılığına topraq berilmesi boyunca musbet qarar çıqarılması tek Qırım müsülmanları içün degil, episi qırımlılar içün pek müim vaqia, çünki qanun aqlarınen teminlev bütün cemiyetniñ stabil inkişafınıñ şartıdır. Ebet, biz de, Qırımnıñ inkişafını maqsad olaraq qoyğan teşkilât olıp, cami qurucılığına para toplanuv esnasına qoşulırmız.

— Rustem bey, bugün siz halqara yatırım kompaniyasınıñ yolbaşçısısıñız. Nasıl köresiñiz, parlaq ve aynı vaqıtta bazıda “qorqutıcı” yarımadamız çetel yatırımlar içün meraqlımı?

— Maña köre, Qırım özüni tek turistik regon olaraq köstermemeli. Qırımnı umumen Ukrainanıñ iqtisadiyatı içün infrastruktur klaster olaraq inkişaf etmek kerek. Yarımadanıñ coğrafik yerleşüvininen faydalanmaq kerek – Qaradeñiz regionına yaqınlıq, Ukraina ve Avropa bazarlarına çıqışlar.

Yatırımcılarğa meraqlı olmaq içün, Qırım mesele çezilüvniñ, açıq accı sualllerde adalet tiklenüviniñ nümünesi olmalı. Qırımlılar umumiy adaletli ev qurmağa istemegence, stabillik olmaz – yatırım merağı olmaz.

İş adamı olaraq, Qırımnıñ meraqlı olğanına inanam. Qırım sakini olaraq, onı öyle yapmağa tırışam. Amma tek birlikte ğayret etip, bir-birimizni ürmet etip, bu maqsadqa irişip olurmız. Bu aqta “Qırım inkişafı fondu” işbirlik içün açıq.

MALÜMAT

1982 senesi Özbekistanda Krasnogvardeysk şeerinde doğdı. 1991 senesi aile Qırımğa qayta.

Ana-babası: babası Umerov Enver Seydametoviç, müendis-tehnolog, anası Umerova Meryem İrfanovna, himiya müendisi.

1998 senesi – Qırımda halqara litseyni bitirdi. Milliy İdare Akademiyasında tasil aldı.

1999-2004 seneleri konsultatsiya ve ocalıq işinde çalışa.

2004-2010 seneleri aile ve korparativ biznesinde farqlı vaizfelerde çalışa.

2011 senesinden bugünge qadar halqara yatırım kompaniyasınıñ yolbaşçısı.

2010 senesinden “Qırım inkişafı fondu” hayriye teşkilâtınıñ tesisçilerinden biri ve Prezidenti.