Эльвида, Айдер агъа!

11.05.20160:19

 Бельбек вадийсини къаплагъан ешиль дагъларынынъ арасында ерлешкен къадимий койлерден бири – Коклуздан (Богатое Ущелье) чокъ кедерли хабер кельди: айны мында 72 сене эвельси  догъгъан миллий арекетимизнинъ фааль иштиракчиси, атешин ватанпервер  Айдер Мамут Барининъ юреги урувдан токътады.

Къырымгъа севгиси ве адалетсизликтен устюн олмакъ истеги оны та 1960 сенеси ярымадагъа кетирген эдилер. Лякин, белли себеплерге коре, бильгиси ве акъылы биревден эксик олмагъан Айдерни Ички(Советский)деки кой ходжалыгъы техникумына къабул этмедилер.

1964 сенесинден башлап А. Бари Ташкент виляетининъ Алмазар, Троицк, Чырчыкъ шеэрлеринде фаалиет косьтерген тешеббюсчилер группаларнынъ азасы ола. О, муим вазифелер беджере, шу джумледен, айрыджа месулиетни талап эткен мектюплер язмакъта, джемаат векиллерининъ топлашувларында ве Москвагъа бармакъта иштирак эте. 1968 с. апрель айында олгъан белли Чырчыкъ вакъиаларындан да чете къалмай. Шу сененинъ майысында исе Москвада Мустафа Джемильнен берабер «Обращение к русским писателям, работникам науки, культуры и искусства» адлы весикъаны даркъаталар.   

Миллий ишлернен огърашкъан алда, чешит ерлерде ве вазиетлерде бир къач кере якъалана. 1969 с. июль-август айында тарихымызгъа «онларнынъ махкемеси» адынен кирген, Ташкенте, энъ юксек «севиеде» —   Озьбекистаннынъ Алий махкемесинде  Миллий арекетимизнинъ он фааль иштиракчиси узеринде махкеме олып кече. Онда Айдер Бари 1,5 йылгъа азатлыкътан марум этиле.

Лагерьден бошагъан сонъ оны такъипке огъратмакъ джерьяны  бошамады ве о  Озьбекистанны терк этип, Кавказгъа кочьти. 1970 — 1980  сенелери Айдер агъа эсасен Баканка къасабасында яшады, Ватан давасынен багълы ишлерни анда девам этти. 1990 сенеси озь догъмуш кою – Коклузгъа келип, эв къурмагъа башлады.

1991 сенеси А. Бари II Миллий Къурултайнынъ делегаты олды. Къырымда сонъки 20 йыл ичинде отькерильген  акцияларда фааль иштирак этти. Былтыр исе 18 майыс матем митингинде эеджанлы ве тесирли чыкъыш япты…

Айдер агъа  миллетнинъ такъдирини, миллий арекеттеки бирликни гъает къайгъыргъан, эпимиз киби, миллий меселе тек миллий девлетчилик меселесинен берабер чезиледжегини умют эткен бир шахс эди. О онынъ достларынынъ, оны бильгенлернинъ, эпимизнинъ хатырамызда, иште, ойле де къаладжакъ.

Онынъ бутюн якъынларына самимийликле озь терен тазиемизни бильдиремиз ве баш сагълыгъы, сабыр тилеймиз.

Алла рахмет эйлесин.

                                                                          Миллий Меджлиснинъ азалары.