Qırım Hanlığınıñ tarihiy paytahtı- Bağçasarayda, ‘Salaçıq’ kompleksniñ territoriyasında keçken rahatlıq künleri ‘Larişes’ Qırım tarihiy müzeyiniñ tantanalı açılışı olıp keçti. Müzey Zıncırlı medrese kompleksiniñ tamir etilgen binasında yerleştirildi. Müzeyniñ 4 zalında qırımtatarlarnıñ zengin tarihinıñ 13-20 asırlarğa ait eksponatları toplanıldı.
Zallarından birisinde Qırım hanlığı, qırım hanları, belli erbaplar, Qırım hanlığı zamanlarındaki şeer ve köy sakinleriniñ resimlerini bulundırğan gravüralar taqdim etilgen. Serginiñ ekinci hollu Qırım yarımadasınıñ çeşit devirlerge ait tarihiy toponimikasına bağışlanğan. Mında 16-20 asırlarğa ait eski haritalar ve Qırım aqqında misalsiz kitaplar taqdim etilgen. Müzeyniñ üçünci hollunda qırımtatarlarınıñ II Cİhan Cenki zamanında yaşayışlarını aks etken ve alman askerleri tarafından çıqarılğan fotolar taqdim etilgen. Müzey tek tarihiy degil de, bediy, maarif vazifesini de becermekte.Buña zemane qırımtatar ressamlarınıñ çeşit üslüp ve mevzulardaki eserlerini bulundırğan hollunda şaat olmaq mümkün.
Müzeyniñ tesisçisi, Guliver Altin Frantsiyada bulunğan eksponatlarnıñ tek bir qısmını Ukrainağa ketirgende siyasiy sebeplerden yüz bergen qıyıntıqlar aqqında tasvir etti. Amma bütün zorluqlarğa baqmadan, Altinniñ aytqanına köre, o elde etilgen yeñişlerden pek memnün. ‘Qırımtatarlarınıñ Vatanlarında tiklenüv ve canlanuvınıñ yollarından biri- tarihını ögrenmektir. ‘Larişes’ müzeyiniñ maqsadı- qırımtatarlarınıñ asırlar devamında tek siyasiy ömürlerini degil de, daa çoq qırımtatar medeniyetiniñ terenligini ve zenginligini numayış etmektir.’
‘Bu qadar iş öz halqı içün ne vaqit, ne de sermiyalarını acımağan tek bir qorantanıñ ğayretlerinen yapılğanı ayrette qaldıra’-dep qayd etti Mustafa Cemilev.
Qırım tarihiy paytahtı olğan Bağçasarayğa bütün dünyadan turistler ve tarihınıñ qıymetini bilgenler teşrif buyuralar. Onıñ içün ‘Larişes’aynı mında yerleştirildi.
‘Bizim maqsadımız- qırımtatar medeniyeti ve tarihını teşviq etmek. ‘Salaçıq’ kompleksinde, Şarq Avropada ilk aliy oquv yurtu- Zıncırlı medreseniñ yanında, hanlarımıznıñ dürbeleri yanında yerleşken mezkür müzeyimiz bu vazifeni muvafaqiyetnen becerir’- qayd etti Bağçasaray regional meclis yolbaşçısı Ahtem Çiygöz.
Qırımtatarlarınıñ kerçek tarihınen tanış olmağa istegenler içün müzey qapıları açıq.
Malümat: Kollektsıya 2004 senesi tesis etildi. Umumen biñden ziyade eşya toplanıldı( 1552-1935 senelerine ait kitaplar, gravür, Qırım manzaraları,1535-1921 ss.devriniñ sakinleriniñ resimleri, qırımtatarlarınıñ XVII- XX asırnıñ başına ait turmuş eşyaları ve il.) Bütün eksponatlar Avropa, Amerika, Asiya, Avstraliya memleketlerinde alınğan. Ekseriyetle eşyalar auktsıonlarda elde etildi.
