BMT(OON) baş komissarnıñ temsili qırımtatar massivleriniñ problemalarınen tanış oldı.

11.05.20160:19

Qırımda iş ziyareti ile bulunğan Belarus, Moldova Cumhuriyetlerinde ve Ukrainada qaçaqlar boyunca BMT(OON) Baş komissar idaresiniñ regional temsili Oldrih Andrısek 26 iyül künü qırımtatarlar toplu yaşağan bir sıra köy ve qasabalarını, medeniyet, tarih, din ile bağlı obyektlerni ziyaret etti.

Elçiniñ yanında qırımtatar Meclis reisiniñ birinci muavini Refat Çubarov, Meclisiniñ tış bağlar bölüginiñ yolbaşçısı Ali Hamzin, Topraq komissiyasınıñ reisi Zevcet Kurtumerov, Halq deputatınıñ yardımcısı Lilã Muslimova, ‘Sodeystviye’(‘Destek’) fondunıñ müdiri Ahtem Zeytullayev bulundılar.

Qırımtatar meselelerinen tanışuv Aqmescitteki Büyük Cuma cami qurulacaq yeriniñ ziyaretinen başladı. Musafirge mezkür meseleniñ tarihı da añlatıldı. ‘Yazıq ki, cami qurulacaq yeri aqqında sualniñ çezilmesi akimiyet tarafından bir qaç yılğa sozuldı, amma Allahqa şükürler olsun ki, Qırım Nazirler şurasınıñ reisi Vasiliy Cartınıñ iştiragı ile beraberlikte bir yolunı tapıp oldıq,’-bildirdi Refat Çubarov ve 2011 senesi avgust aynıñ soñunda Cuma Caminiñ eñ güzel eskiz leyhası yarışına yekün çekilecegini qayd etti.

Bundan soñ elçi 20 yıl evel qurulğan Vasiyet adını taşığan qırımtatarlar toplu yaşağan qasabasını ziyaret etti. Elçini yerli meclis reisi Edem Mustafayev ve yerli sakinler qarşılap, qasabalarınıñ eñ kergin meseleleri aqqında, şu cümleden, merkeziy suvnen teminlevi, yollar, elektrik ağlarnıñ olmağanı aqqında ikãye ettiler. ‘Köyümizde mektep çağına kelgen 982 bala bar. Köyde mektep olmağanı sebebinden balalar uzaqta yerleşken mekteplerge qatnamağa mecburlar.’- añlattı Edem Mustafayev.

Oldrih Andrısek sakinlernen qonuşqanda, onıñ vazifesi- BMT tarafından qayd etilgen halqlarğa haqlarını amelge keçirilmesinde yardım etmek olğanını bildirip, Qırımda körgenleri yolbaşçılığınıñ diqqatını qırımtatarlarınıñ meselelerine celp etmege imkãn berecegini qayd etti.

Bundan da ğayrı, elçi çölmekçi Rustem Skibinniñ ustahanesini ziyaret etti. Musafirler ustanıñ işinen tanışıp, qave içerken, milliy esnafcılıqnıñ vaziyeti ve inkişafı aqqında sübetleştiler.

Ana Yurt- massivine kelgende, qurulayatqan cami yanında endi yerli sakinler toplanğan ediler. Yerli meclis reisi Eldar İbragimov qasabanıñ peyda oluvı ve bugünki meseleleri aqqında ikãye etti. Sakinlerniñ aytqanına köre, bazı meseleler, meselã, insanlarnıñ olarğa resmen ayırılğan arsalarda resmiyleştirilmesinden red etmeleri suniy mizacını taşıy. Elçi ise bu meseleni akimiyet ile birlikte çezmege söz berdi.

Musafirler, 90 seneleri meydanğa ketirilgen qırımtatar qasabalarında bulunıp, ‘narazılıq alan’ını ziyaret etip, qorantalarını yerleştirmek içün topraq almaq haqlarını talap etken qırımtatarlarınen körüştiler. Bu ziyaretler devamında, Zevcet Kurtumerov insanlarnı böyle areketlerge mecbur etken sebeplerini añlattı.

Aqmescitten soñ Oldrih Andrısek Bağçasarayğa ketip, Hansaray ve Zıncırlı medreseni ziyaret etti. Mında elçi İsmail Gasprinskiyniñ ev- müzeyiniñ müdüri Yaqub Appazov, ‘Larişes’ müzeyiniñ tesisçisi Guliver Altin, QMPÜ-niñ ocası Nariman Abdulvaapnen körüşti. Nariman oca qırımtatarlarınıñ medeniyet ve tarih yadikãrlıqlarınıñ saqlanılması ve canlanmasınen bağlı meselelerini aydınlattı.

Refat Çubarov, Ali Hamzin ve Bağçasaray regional meclir reisi Ahtem Çiygöz ile ayrı körüşüvde regional temsil qırımtatar köylerini ziyaret etken soñ peyda olğan suallerine, şü cümleden, öz- özüni idare etüv organlarınıñ saylanuv husussiyetleri aqqında tafsilãtlı cevaplar aldı. Bundan da ğayrı, sübetdeşler Halqara forum boyunca fikirler ile paylaştılar. İş künniñ mahsuldar programması Kezlevde yekünlendi, mında Oldrih Andrısek ve Refat Çubarov Odun Bazar qapı qırımtatar medeniyet ve tarih yadikãrlığını ziyaret ettiler.

Şunı da qayd etmek kerek ki, bütün kün devamında musafirlernen beraber fransız kinorejissörı, qırımtatar halqı aqqında filmni çıqarmaq ğayesiniñ muellifi Paula Palasios bulunıp, er şeyni kamerağa çıqardı.