Rusiye telekanallarında Qırımnıñ tamır halqı ve slavân ealisi arasında “davalar”, “ekstremistler” aqqında malümat keçse, demek, yaqında kurort mevsimi olacaq. Bahar başında ava daa qızmağan olsa bile, cumhuriyet yañı kurort mevsimini bekley. Çünki onıñ yardımı ile Qırımnıñ farqlı milletli ealisi öz maliye vaziyetini eyileştirmege istey. Ruslar, siyasetçilerniñ sözlerine köre, munasebetlerimiz sıcaqça olğan olsa bile, evelde kibi, yazamazlıq yapalar. Em de onı şübeli bir printsipke köre yapalar: yalan ne qadar açıq ola, o qadar çoq oña inanalar.
Eski hammam, eski taş
Yaqında Rusiye TV’de bir süjet kösterdiler – Qara deñizniñ tübünde himik silâ batqan eken – Ekinci cian cenkinden qalğan miras. Em de öyle kösterdiler ki, sanki deñizde yaldamaq degil de, yanında bulunmaq bile havflı eken. Satır astı manası – sayğılı rusiyalılar, ne kerek sizge o Qırım, ketiñiz Soçige.
Muhtariyet akimiyeti, olarnı mahsus information zıtlıqqa celp etmege isteyler, degen fikirden vazgeçmey.
— Añlaşıla ki, bu – qomşu devletniñ piar-kampaniyası. Ne içün öyle yapılğanı da belli. Qırım aqqında böyle tasdiqlanmağan şeyler ne içün aytılğanını da añlayım. Sanki Qırım akimiyetini ve şahsen meni nasıldır laflarğa celp etmege isteyler, turizm saasındaki vaziyetni kerginleştirmek içün, — dedi QMC Nazirler şurasınıñ Reisi Vasiliy Cartı “5 kanal” efirinde.
Bunınen beraber o, qayd etti ki, “QMC ekologik havfsızlığına bir de bir şey zarar ketirecegini tasdiqlağan iç bir vesiqa yoq”. Qırımda FVN’niñ Baş idaresinde batqan himik silâ aqqında malümatnı Rusiye Federatsiyasından bekleyler. Bu sual eki tarafnıñ da mudafaa idareciliklerniñ yolbaşçıları körüşüvinde muzakere etildi. Malümat tasdiqlansa, Kreml qolaysız alda qalacaq: ukrain tarafını öz aqsanlıqlarda qabaatladılar.
Qırımda FVN’niñ Baş idaresi kerekli analizler yapılğanı aqqında ayta. Qara ve Azaq deñizlerinde insane sağlığına zarar ketirecek iç bir şey tapılmadı.
Diqqat nege çekile?
Ğaliba, Rusiye KİV, akimiyetke tabi olıp, ealiniñ diqqatını esas meselelerden uzaqlştırmağa tırışalar. Soñki yılları Krasnodar ülkesinde raatlanmağa istegenlerniñ sayısı azlaştı. Sebebi – Soçide 2014 senesi Olimpiada keçirilüvinen bağlı qurucılıq.
İşler etrafında daima davalar kete. Olimpiya leyhası Rusiye alışqan meselelerden doğru yolğa çıqıp olamay: paranıñ yetişmegeni ya da hırsızlanğanı, doğru yapılmağan idarecilik. Keçken sene ülkeniñ Olimpiya komiteti yolbaşçılığını işten çıqardılar. Resmiy versiya – Vankuverde qış oyunlarında milliy taqımnıñ oğursızlığı içün.
Televideniyede, eski sovet vaqıtlarında olğanı kibi, memurlar işniñ tez ve yahşı ketkeni aqqında aytalar. İnternetteki malümat ise bam-başqa. İnternette obyektlerden birinde iş şartlarını köstergen video çıqqan edi: tolu unitazlar, kir, aşhane yerine arbiy çadırlar, kilitli duş odaları. Söz qısqası, antisanitariya. Işçilerge aylarnen para bermeyler, bazıları isyan kötereler. İş bergenler çıqış yolunı tapalar: aş bermeyip, işke çıqmalarını talap eteler. Ve böyle vaqialar pek çoq.
Ne içün böyle büyük tedbir keçirmek içün Soçini seçtiler, añlaşılmay. Qısqa müddet içinde deñiz kurortını bütünley deñiştirip, altı stadion qurmağa, sovet devrinden qalğan, bütün infrastrukturanı ğayrıdan yapmağa isteyler. Kurort balaban qurucılıqqa çevirildi, er yer qazılğan. Zengin ruslar Aq deñiz ülkelerine raatlanmağa keteler. Qalğanları – Qırımğa. Akimiyet bunı begenmey: olar em qurmaq, em turistlerni qaçırmamaq isteyler. Ğaliba, işleri o qadar fena, vatandaşlarını himik silânen qorqutıp, Soçige aydamağa isteyler.
Timur TARPAN