‘Ey, qız, anañızğa kiyev kerekmeymi?’, ‘Selãm, işleriñ nasıl?’, ‘Qız, siznen tanış olmağa mümkünmi?’, ‘Saat qaç aytmazsızmı?’, ‘Ne içün böyle dülber qız bir özü?’, ‘Siz ilk baqıştan sevgi olğanına inanasızmı, ya da yanıñızdan daa bir kere keçeyim?’
Yigit begengen qıznen tanış olmağa istegende qullanğan ibarelerniñ daa bir sıra misallerini ketirmek mümkün. Amma olar pek de farqlı ve özgün degiller. Er alda tanış olmağa sıq- sıq kerek ola da, çeşit usullarnı tüşünip çıqarmağa vaqıt ve aslı keregi de yoqtır. Bir baqışta bu qız seniñ qısmetiñ olğanını ya da olmağanını añlamazsıñ ebet. Aysa öz fantaziyanı boşuna masraf etmekniñ ne aceti bar. Bazı yigitler ise o qadar utançaq olalar ki, tanışuvnıñ eñ sade usulu-olar için bir ğalebe sayılır. Bazıları ise tanışmaq içün ğayet farqlı usullar bar olğanını aqıllarına bile ketirmezler.
Oğlan dülber, körümli olsa bile, öz fikirlerini bildirmege, qonuşmağa bilse, meraqlı olsa, daa yahşı ebet. Er alda insannı meraqlandıra bilmek- er vaqıt muvafaqiyet qazandıra bilir.
Şimdiki zamanda tanışuvlarnı içtimaiy ağlar bayağı yengilleştire. Yigitler internette bir de bir kızğa mezaj yollağanda, ya da oña dost olmaq teklifine muracaat etkende ne tüşüngenlerinen meraqlandım. Merağımnı qanaatlendirmek içün yigitlerden özlerinden soradım. Yigitlerniñ ekseriyeti başta qıznıñ tış qıyafetine, soñra tabiatına diqqat eteler, nenen meraqlanğanını soraylar, tek soñra körüşmege teklif eteler. Aynı sualni qızlarğa berdim: tanışmağa istegen oğlanlarnıñ mezajlarını nasıl qabul eteler eken? Qızlarnıñ aytqanlarına köre, olar ‘Selam, işleriñ nasıl?’, ‘Sen pek dülbersiñ, sennen tanış olmağa isteyim kibi’ tekliflerge aslı qulaq asmaylar eken. Qadınlar eşitip seveler degen ibareni közge alıp yigitler qızlarğa güzel sözler ile muracaat eteler. Amma güzel sözlerni sizni yahşı tanığanlardan eşitmek daa hoş, daa işançlı kelgenini kimse aqılğa almay. Bir fotonı körip bir sıra iltifat yazğanlarğa inanmaq ağır ebet. Böyle bir külgünçli vaqia olıp keçken edi: bir qız internet saifesinde öz fotosı yerine belli bir aktrisa, yırcınıñ fotosını qoyğan eken. Oğlan ise, bir de bir dülber qıznen tanış olmaq niyeti ile güzel sözler, iltifatlarnı yollamağa başladı. Qız ise, bunıñ devamı ne olacağını bilmege istep, iltifatlarını qabul ete. Yigit yaqınca tanış olmaqnı teklif etken soñ qız fotodaki qadın şimdi uzaq olğanı ve yaqınca tanış olamaycağını ayttı. Bundan soñ oğlan tutulğanını añlap, afu soradı, amma kene de dost sırasına kirsetmeni rica etti. Işte böyle şeyler de ola.
Menim erkek tanışlarım tanışuvnıñ bazı sırları ile paylaştılar. Yani tanışuv meraqlı olması, can sıqıcı olmaması içün, qıznı esir etmek içün ne kerek? Birinciden, qıznı meraqlandırmaq kerek. Demek, psihologiyanı az çok bilmek ve insanlarnı biraz olsa da añlap olmaq kerek olur. Ekinciden, küldire bilmek, keyfini kötermek, külgünçli olmağa qorqmamaq. Üçünciden, qızlar icadiy insanlarnı seveler. Siz bir de bir alette çalmağa bilseñiz, resim çezmege bilseñiz, şiir yazsañız, bu mearetleriñiznen de tanışqanda faydalanmaq mümkün.
Men qızlardan eñ meraqlı tanışmalar aqqında soradım. İnsanlarnı añlamaq meareti çoqlarnı qorquza bile. Bir oğlan, mantıqnı işletip, qız ne sevgenini, nenen oğraşqanını ikãye etip, qızlarnı ayrette qaldıra: o onı qaydan bile eken, artımdan nezaret ete yoqsa!? Amma bu añlamağa qolay olğan qızlar aqqında degildir. Başqalarınen bayağı külgünçli ola. Bir yerde cemaat arasında, meselã, toyda körip, adını, çalışqan yeri ve yaşağan yerini bilip, tanışqanda öz ciddiyligi ve idaresinen ayrette qala ediler. Telefon nomerasını da meraqlı şekilde ögrenmek mümkün. Misal olaraq, başqa bir qız ikãye etkeni kibi, internette qonuşqan yigit çalar saatı çalışmağanı, telefonındaki saatnı o eşitmegeninde qandırıp, oña telefon açıp uyatmağa rica etti. Em de yuqlap qalsa ve derske barmasa onı üniversitten çıqara bileceklerini ne qoştı. Qız bu qadar yaramazlıqqa ayrette qalsa bile, vicdan azaplarını çekip, nasıl olsa da telefon açtı.
Romantikler, bir baqıştan sevda olmaq mümkün ve dünya yüzünde bir bütünniñ eki parçası yürmekte, olar arasında bir alev peyda ola ve o vaqıt sözlerge acet qalmay, amma er şey öyle de añlaşılğanına inanalar. Nasıl olsa da, insan öz -özüne ilk tanışuvda meraq doğurta, onıñ içün biz kimnen tanışmasaq bile, hoş duyğularnı birden doğurmağa tırışmaq kerek.
Mutehassısnıñ tevsiyeleri:
Tanışuvda qıznıñ diqqatını nasıl celp etmeli?
Devlet-Sultan Selimova, praktik psiholog.
İnsannen tanış olğanda o aqqında ilk tasavvur şekillene, insannıñ lafları ya celp eter, ya da aksine ters qabul olunır. Er bir qızğa, er insanğa kibi, muayen individual yol tapmaq kerek. Bir qız begenecek şey diger qızğa hoş körünmez. Qızlar tanış olğanda oğlannıñ maddiy vaziyetinen meraqlanğanları sır degildir. Şimdiki vaqıtta aksinesi de rast kele, yani oğlanlar da maddiy taraftan temin etilgen qızlarnı saylamağa tırışalar. Yani olarnıñ aytqanlarına köre, qız öz -özüni temin ete bilmek, maddiy cehetten mustaqil olmaq kerek.
Amma, psiholog olaraq, sizge berecek esas tevsiyem- samimiy olmaq, olğanıñız kibi davranmaq. Oğlan sadece erkek merağı ile tanış olmağa istese, ya da bu bir künlik tanışuv olsa, qadın onı, psiholog olmasa bile añlar.
Meraqlı, başqalarğa oşamağan tanışma usulları bazı qızlar tarafından qabul etilinmez. Misal olaraq, siz qıznıñ resimini çıqardıñız, qız ise onı begenmey bile. Böyle etip öz haqqında hoşsuz duyğular qaldırmaq mümkün. Duyğularıñız samimiy, niyetleriñiz merametli olsa standart usullarnen de faydalanmaq mümkün, qız samimiyligiñizni mıtlaq duyar. Bu yerde samimiy bir tebessüm bile yeterli ola bilir. Yigit öz areketlerinde emin olğanı da bayağı emiyetlidir. Şaqa etmek meareti ise aqıl seviyesine işaret ete. Böyle etip, ilk sözlernen diqqatnı celp etmek mümkün. O nasıl sözler olacağı siznen ve vaqianen bağlıdır.
Azize Abla