Putin ballarnıñ milliy region tillerini mecburiy şekilde ögrenilüvine qarşı çıqtı

05.08.20179:53

Rusiye prezidenti Vladimir Putin ballarnıñ milliy region tillerini mecburiy şekilde ögrenilüvine qarşı olğanını bildirdi

Bu aqta devlet başı Yoşkar-Olada olıp keçken Rusiye devlet milliy siyaseti Strategiyasını (areket usulları) 2025 senesine qadar regional ve munitsıpal seviyelerinde ömürge keçirilüvine bağışlanğan milletlerara münasebetler oturuşında bildirdi.

«Rusiye halqlarınıñ tilleri – bu Rusiye halqlar medeniyetiniñ özgün ve ayırılmaz bir parçasıdır. Bu tillerniñ ögrenilüvi – Esas qanun (Konstitutsıya) tarafından garantiya etilgen, insannıñ öz istegine bağlı olğan aqtır. İnsanğa tuvğan olmağan tilini ögrenmege mecbur etmege ve bunen rus tiliniñ oqutma saatlarını ve seviyesini azlaştırmağa doğru degildir. Buña Rusiye Federatsıyası region başlıqlarını ayrıca diqqat etmelerine çağıram», – dep ayttı Putin.

Birinci olaraq prezidentniñ fikrine Başqurtistan başı Rüstem Hamitov qol tuttı. Onıñ sözlerine köre, cumhuriyetniñ tasil nazirligi yaqın vaqıtta kerek olğan vesiqalarnı azırlaycaq.

«Başqurtistan Cumhuriyetiniñ tasil nazirligi daa bir kere regiondaki tuvğan tiller ögrenilüvinen vaziyetini ögrendi ve kördi ki, başqurt tiliniñ devlet tili olaraq ögrenilüvinen bağlı sekizinci ve doquzıncı sınıflarnıñ esas oquv planlarına deñişmeler kirsetmege kerek. Bu deñişmeler başqurt ve rus qanunlarnıñ federal devlet oquv standartlar qısmında ve tuvğan tillerniñ oqutuv yanaşmasında birleşmesi, uyğunlığı sebepten kirsetilecekler», – ayttı Rüstem Hamitov.

Demek ki, cumhuriyette başqurt ve başqa milliy tilleriniñ mecburiy ögrenilüvi lâğu etilecek.

Aynı vaqıtta cumhuriyetniñ başlığı tilniñ saqlanıvı içün er şeyni yapmaq kerekligine çağırdı. O, er yerde, mekteplerde fakultatif olaraq, aqşam sınıflarda, universitetlerniñ qoşma kurslarında ve «üçünci çağ üniversitetlerinde» öz isteginen başqurt tilini ögrenmege teklif etti.

«Mekteplerde tuvğan tilini daa da yahşı ögrenmege istegenler içün qoşma dersler peyda olmasına yardımcı olmaq kerek. Bu derslerni fakultativ olaraq keçirmege mümkün ve kerek. Eminim ki, böyle tasil şekili kerekli olur», – ayttı Hamitov.

Cumhuriyetniñ başlığı tuvğan tilini ögrenmek, ya da ögrenmemekte ana-babalar qarar bermeğe kerek olğanını bildirdi. Aynı vaqıtta o, region sakinleriniñ balları başqurt tilini Başqurtistannıñ devlet tili olğanı içün ögreneceklerine ümüt besley.

«Tuvğan tilniñ ögrenilüvi, birinci olaraq, ana-babalarnıñ istegi olğanını añlamaq kerek. Bu aqta menim fikrim: başqurt tili bizim cumhuriyetimizde devlet tili olaraq ögrenilsin, yani ana-babalar başqurt tilini devlet tili olaraq seçsinler ve olarnıñ balları tilini minda, cumhuriyetimizde, devlet tili olaraq ögrenmesine razı olsunlar. Ümüt etem ki, ana-babalar toplulığı bu fikirde añlayışlı olur», – qayd etti Rüstem Hamitov.

Aynı vaqıtta o, 8-nci ve 9-ncı sınıflarnıñ oquv planları yañıdan baqılğanda başqurt tiliniñ ocaları içün saat qısqartmaları olmaycağını ayttı. Qısqartılğan saatlarnı olar fakultativ derslernen qapatabilirler, dep haber ete Proufu.ru.

İçtimaiy ağlarda FacebookVkontakteOdnoklassniki saifelerimizge, bunen beraber, Telegramda kanalımızğa qoşulıñız ve eñ aktual ve meraqlı malümatlardan haberdar oluñız.

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET