Demagoglarnıñ mağlübiyeti

11.05.20160:19

Timur Tarpan

Qırımdaki yerli şuralarına saylavlarnıñ neticeleri muhtariyetniñ tamır halqınıñ büyük qısmı adet üzre Narodnıy Ruh Ukrainadan iştirak etken Milliy Meclis vekillerine qoltutqanlarını tasdiqladı.

Eñ-evelã professionallik

Meclis vekilleri QMC Yuqarı Şurasında ve Qırım Nazirler Şurasında işlerini devam eteler. Bu da özüni firqa sayğan ‘milliy firqa’, ‘koordinatsıon keneş’ ve diger küçlerniñ mağlübiyetine işaret ete.

Nazirle Şurasınıñ başı Vasiliy Cartı qırımtatar vekilleri öz yerlerini saqlap olğanlarınıñ sebebi- professionalliktir dep qayd etti. O QMC Nazirler Şurasınıñ reis muavini Aziz Abdullayev ve QMC millletlerara munasebetler ve sürgün olunğan vatandaşlarnıñ işleri boyunca Cumhuriyet komitetiniñ reisi Edem Dudakovnı közde tuta edi.

‘Olar Nazirler şurasında çalışacaqlar ve eminim ki, men, reis olaraq qoyğan vazifelerimni eda etmege yetiştirecekler.’- dep qayd etti Qırım premyeri altıncı Qırım parlamentiniñ birinci sessiyasından soñ.

Yapılacaq iş çoq: birinciden, sürgün etilgen vatandaşlarınıñ abadanlaştırıluvı boyunca bu sene bitken programmasınıñ müddetini uzatmaq meselesi ğayet aktualdir. Ekinciden, milliy alãmetke köre sürgün etilgen şahıslarnıñ haqlarını tiklemesi aqqında qanunnıñ qabul olunmasını talap etilmesini devam etmeli.

Söz kelimi, oppozitasıya bu aqta neler teklif ete eken? 22 oktãbrde ‘Golos Krıma’ gazetasında(‘Qırım sedası’) ‘milliy firqa’ tarafından azırlanılğan qırımtatarlarınıñ haqlarını tiklenüvi boyunca qanun leyhasınıñ kontseptsıyası bastırılğan. Amma er vaqıt kibi, umumiy ibarelerden ğayrı konkret ve añlayışlı bir şey yoq. ‘Kontseptsıyada’ er kesge belli malümat tolu: qırımtatarlarğa qarşı doğrulğan SSSR aktları. Aynı zamanda bu firqanıñ azalarından iç biri qaysı qasaba ve nasıl etip abadanlaştırılacaq, ana tili meseleleri nasıl etip çezilecek ve il. meseleler aqqında söz yürsetmey. Akimiyet olar içün vasta degil de, şahsiy maqsattır. Kommunistler aynı tarzda areket ete ve mağlübiyetke oğrağan ediler. ‘Milliy firqa’ da aynı bu lenin yolunen ketmekte.

Siyasiy tehnologiyalarına yazıqlar olsun

Altıncı Qırım parlamentinde ‘Qurultay-Ruh’ fraktsıyasınıñ deputat sayısı azdır. Bunıñ sebebi, saylav sistemasınıñ deñişmesidir. Misal olaraq, Bağçasaray rayonında İlmiy Umerovge 5,5 biñ saylavcı qoltuttı, amma o kene de ğalebe qazanmadı- yüzden biraz ziyade rey yetişmedi. Qırımtataralr arasında yañı siyasetçiler episi beraber 370 rey topladılar, olar da Umerovge yetişmedi. Şu yañı ‘erbaplar’ özlerine de almaylar, digerlerine de bermeyler. Qırımtatar ilk kere körgen namzetler özlerini teklif etmeseydiler, İ.Umerov keçip olur edi. Neticede, bular episi Umerov, Çubarov, ya da Cemilevge degil de bütün qırımtatarlarğa qarşı çıqtı. Yazıq ki, qırımtatar meselelerini çezilmesinde bayağı tecribeli olğan siyasetçiler bazılarınıñ şahsiy meraqları sayesinde faal siyasiy esnasından çette qalalar.

Keçmişten bir misal ketireyim. Ukraina Prezidenti Viktor Yanukoviç saylanılğan soñ tartışma başladı:rayon memuriyetiniñ başı vazifesini kim alacaq. İ.Umerovnıñ yerine Herson vilãyetinden qırımtatarı S.Nemetullayevni qoymağa planlaştırıla edi. Meclis buna qarşı edi. Meraqlısı şunda ki, oña yerli regionlılar qoltuttılar.

Umumen aytqanda bu saylav kampaniyasına ‘milliy firqa’ ve onıñ sponsorları vaqıtnı ve aqçalarnı boşuna coydılar. Sadece, olarnıñ faaliyeti sayesinde yerli şuralarda qırımtatarlarnıñ sayısı mümkün olğanından az oldı.