Yañı oquv yılı yaqınlaşa başlay. Aqmescitniñ Borçoqraq ve Aq-Meçet rayonlarında yaşağan qırımtatarları içün bu yıl, bu adise sebebinden daa quvançlıdır, çünki mındak,i ballarnıñ çoqusı yañı Borçoqraq mektebine barıp başlaycaqlar.
Donatma tarafında bu mektep Qırımnıñ eñ yahşı mekteplerşnden biridir. Mektepte eki sportzal, 24 ve 16 yerlik lingofon odaları bar. Bütün sınıflarda interaktif tahtalar ve er bir ocada kompyuter tura, Smart tahtasınen, balaban akt zalı donatılğan. Stadiyonda suniy örtü ve bütün açıq sport meydançıqlarında rezin qapatmalar yayılğan. Saqatlar içün lift ve pandus da yasatılğan.
Kelecekte mektepte 33 sınıf açılması tahmin etile (şimdi 29 sınıf açıq), bu sınıflarda 830 talebe oqutılacaq (şimdi 760).
Sınıflar sayısı: 1- nci sınıflar – altı dane, 5 – nci – dört, 2-4, 6, 7 – üçer sınıf, 8 ve 9 – nci sınıflar ekişer dane, 10 sınıf – bir danedir.
Qırımtatar talebeleri 94 – 95 % teşkil eteler. Amma rus talebeleri de, bizim tilimizni ogrenmege azırlar.
Mına nasıl etip ana tili ogrenilecek:
Eki dane birinci sınıflarda, bu A ve B sınıflarında, ve 2 –A, 3 –B, 4 –A sınıflarında dersler qırımtatar tillerinde alıp barılacaq. Başqa sınıflarda ise, qırımtatar tili dersleri fen olaraq ogretilecek. Dersler mahsus derc etilgen kitaplar esasında berilecek. Elbette, bu yañı mektep ve er şeyni köz ögüne alıp olamazsıñ. Amma oquv yılı devamında, ana tilinde dersler daa yahşı keçmeleri içün, ocalar öz deñişmelerini yapa bilecekler. Ağırlrq başqa şeyde ola ble, bu çoqusı bala bağçalarında, balaçıqlar qırımtatar tilini eşitmeyler, evinde de laqırdı etmeyler, onıñ içün ana tilinde keçirilgen derslerni añlamaları da ağır olması mümkün. Onıñ içün bu işte birinci yardımcılar olaraq ana – babalar olmaq kerek. Ve elbetteki, endi 25 yıl devamında çalışqan qırımtatar mekteplerniñ de tecribeleri köz ögüne alınmaq kerek.
Mektepten tış oqulacaq kitaplarnıñ cedvelinen tanış oldıq. Anda bir sıra rus Puşkin, Tolstoy, Biyanki, Prişvin, Çukovskiy, ecnebiy Andersen, Perro, Grimm, Rodari kibi yazıcılarnıñ adları bar. Bizim mektepke ise, bu adlar sırasına qırımtatar yazıcılarınıñ isimlerini kirsetmek kerek. «Armançıq» mecmuasınıñ köstergen yardımını da sağ ol demdege isteymiz. Amma, endi, aytqanımız kibi, ana tili oğrunda ana – babalarnıñ isseleri büyük olmaq kerek.
Bir meseleni daa aytıp keçmege isteymiz. Ana – babalar içinde bir fikir yüre, meselȃ, nasıl etip meni balam biologiya, himiya, coğrafiya derslerini ana tilinde ogrenecek? İç bir türlü ogrenmeycek! Çünki qırımtatar tilinde derslikler çıqarılsa bile, bu derslikler boyunca ana tilinde ders berecek ocalarımız yoq. Olarnıñ azırlanmasına daa 5 – 10 yıl kerek. Bu suniy bir sual, ana – babalarnı qorqutmaq içün uydurılğan. Biz şimdi tek laqırdı tiline ogretmege ıntılamız.
Ve neticede, epimiz pek müim bir devirde turğanımıznı qayd etmege ister edim, amma ana tilini ogrenme meselesi yañı degil, onıñ içün, bu meselede, keçmiş 25 yıl tecribemizni qullanıp, kerekli derecelerge irişeyik.
İçtimaiy ağlarda Facebook, Vkontakte, Odnoklassniki saifelerimizge, bunen beraber, Telegramda kanalımızğa qoşulıñız ve eñ aktual ve meraqlı malümatlardan haberdar oluñız.
