Timur Pulat: Arakan hatıraları

06.09.201716:09

Rohinca milletine qarşı yapılğan genotsid, bütün müsülman dünyasınıñ ökeli narazılığını qozğadı ve meni de, 1996 senesi o memleketlerge yapqan seyaatımnı aqlıma tüşürdi.

Men bütün bu qadimiy yerlerden keçip keldim, ve, elbette Arakanğa da bardım. Anda müsülman olğan rohinca milleti yaşay. Olarnıñ koyleri pek fuqare körüne edi, amma evçikleri ve azbarları temiz ve çeçeklenip tura edi. Evlerniñ divarları ve damları, camileri bambuktan örülgen edi. Bu temizlik ve etrafta çeçekler çoqluğı, rohinca köylerini, olarnıñ, qara – beyaz domuzları çapıp yürgen zalımlarınıñ köylerinden bir cennet bağçası kibi ayırıp tura edi.

Rohinca – bu Myanmanıñ (Birma) 135 milletler arasından biridir. Memleketniñ arbiy akimi, general Tan Şve, mennen subetke razı oldı. O er bir diktator kibi özüni suvuq ve sakin tuta edi ve onıñ böyle etip davranışı meni açıq lafqa celp etti. Meni, siz nasıp etip, böyle çeşit halqlar tolu milletiñiznen idare ete bilesiz, sualime, o elinen yanbaşında asılı turğan pıştavını kösterdi.

O zamanları oña İngilterede ve AQŞta tasil alğan ve Birleşik Devletler teşkilâtında çalışqan Aun San Su Ci qarşılıq köstere edi. Bu qadın, öz vaqtında Nobel mükâfatını, çeşit Halqara mükâfatlarını, olarnıñ sırasında Saharovnıñ da mükâfatına nail olğan edi. Onıñ aqayınıñ İngiltere vatandaşlığı bar, balları da babasınen beraber anda yaşaylar. Myanmada demokratiya tiklenmesini bekleyler.

Bu qadınnı Mahatma Gandi ve Nelson Mandellanen qıyaslay ediler. Amma doğru degil, çünki inglizler İndistannı bölgende, Gandi cenkâver induslarnıñ tarafına turıp, Pakistan müsülmanlarını öldürmege çağıra edi. Mandella ise, Cenübiy Afrika mustaqillikni alğan soñ, beyaz müstemlekelerden intiqam almalarını yasaq etti.

«O bizge ğarp demokratiyasını ketirmege istey, budistlikke qarşı kele», — dedi general, men ise şaqa etip: «Bizde deyler: qadınnı diñle ve tersine yap». Bu iberemden soñ diktator birazçıq külümsiredi ve bu aytımnı tekrarlamamı rica etti.

«O başlarımızğa bayağı belâ ketirecek», — dedi general, qadınnıñ adını aytmamağa tırışıp.

2016 senesiniñ aprel ayında Aun hanım baş nazir oldı ve prezidentlik vazifesine özüniñ firqasından bir adamnı tayin etti.

Bu vaqıtta müsülmanlar yaşağan Arakanda yarmay ve gaz tapıldı. Ve bu tapılma rohinca halqına çoq belâlar ketirdi. Aslında qayda müsülman halqları ve yarmay bar, bu o millelerniñ cezası ola.

Nazir hanım ise, oña qol tutqan ğarp şirketlerini celp etti, olar ise, öz sırasına, bir vaqıtları Amerika yerli halqlarını yoq etkeni kibi, mında da müsülmanlarnı öldürip başladı.

Alçaq boylü ve qadın yüzlü buddistler, nasıl etip insan öldürler, qabaatsız bala – çaşanı yoq eteler. Demek olarnıñ içlerinde yırtıcı ayvan yaşay. Nasıl ettip Buddanıñ sözüne qarşı çıqalar.

Müellifniñ fikiri muaririyet tüşüncelerinen farq ete bile.

Fotolar Timur Pulatnıñ şahsiy arhivinden alınğan.

İçtimaiy ağlarda FacebookVkontakteOdnoklassniki saifelerimizge, bunen beraber, Telegramda kanalımızğa qoşulıñız ve eñ aktual ve meraqlı malümatlardan haberdar oluñız.

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET