Saqındıma almaq şerefi

01.03.202022:59

Qabaatlaylar yengilliknen, añlatalar ağırlıqnen

23-fevral arefesinde bir sıra cemaatçılarımızğa kene de «saqındırdıma» kâğıtını tutturdılar.

19-21 fevralde bir sıra cemaatçılarımıznıñ qollarına,  yaşağan yerlerindeki rayon prokuraturalarından «Ekstremist faaliyetke qarşılıq kösterme ve toplaşuv, miting, numayış, yürüş ve piket qanunlar aqqında qanunğa qarşı kelmesine yer berilmezlik aqqında» adlı vesiqalar tutturıldı.

Belli olğanı kibi, ta 1960-ncı seneleri milliy areket iştirakçilerine, daa doğrusı, olarnıñ Vatan oğrusında alıp barğan küreşlerine qıymet kesken «ekstremist» adı – aslında alicenap işlerine şeref bağışlağan yarlıq edi. Bugün de fahriy unvanğa çevirilgen bu qabaatlav, körüne ki, anane olaraq yaşamaqta. O, cemaatçılarımıznıñ faaliyetine kene de bir müsbet baa qoymaqnı bildirmekte.

Prokuraturanıñ fikirince, bu adnı taşımağa: Qurmanda – Zair Smedlâ, Bağçasarayda – Dilâra Seitveli, Cürçide – Refat Seyitabla, Aqmescit rayonında – Nariman Celâl, Saqta – Zevcet ağa Qurtümer, Kezlevde – Zeynur Yaqub, Yedi-Quyuda – Lenur Ablâzim, Aqmescitte – Şevket Qaybulla, Emine Avamil, Lenura Yengulat ve daa bir qaç arqadaşımız lâyıq ekenler.

Misal içün, birinciler sırasında bu «selâm kâğıtı»nı alğan Dilâra hanımğa nazar eticiler añlatuvlarını böyle başlay:

«Uquq qoruyıcı organlarnıñ elinde bulunğan malümatqa köre, Rusiyede «Qırımtatar Milliy Meclisi» yasaq teşkilâtnıñ tarafdarları, Bağçasaray rayonnıñ territoriyasında 23-26 fevral künleri arasında cumhuriyet territoriyasındaki vaziyet distabilizatsiyasına yöneltilgen, Qırımnıñ birinci müfti             N. Çelebicihan ölüminiñ yıldönümine, «Qırım işğaline qırım qarşılıq künü»ne bağışlanğan, ekstremist, milletçilik simvolikanı qullanıp, tasdıqlanmağan kütleviy, ekstremist hususiyetini taşığan tedbirlerni azırlaylar. 

Belgilengen tedbirlerniñ keçirilüvi vaqıt, anda bulunğan insanlarğa cemiyet nizamını bozma boyunca uquqqa qarşı areketler, ekstremist hususiyetini taşığan provokatsiyalar, akimiyet organ vekillerine qarşılıq kösterme kibi çağıruvlar planlaştırıla.

Prokuraturada bulunğan malümatqa köre, siz, belgilengen kütleviy tedbirlerniñ iştirakçisi (teşkilâtçısı) olasıñız».

Soñra Rusiyeniñ bir sıra çeşit qanunlarına esaslanğan saqındırmalar yapılmaqta: öyle olmaq kerek, böyle tertip qoyulğan, oña-buña riayet etmeli ve ilâhre. Üç saifeden ibaret olğan bu «nasiat» ve «añlatuvlar», adet üzre, qorquzuvlarnen yekünlene:

«Beyan etme esabınen, «Rusiye Federatsiyasınıñ prokuratura aqqında» Federal qanunnıñ 22, 25.1 maddesinen reberlik yapıp, uquq bozma ihtarı maqsadınen Seytveliyeva Dilâra Abdulcemilevnanı «Ekstremist faaliyetke qarşılıq» Federal qanunnıñ 1, 10, 16 maddesi, ayrıca  «Toplaşuv, miting, numayış, yürüş ve piketler aqqında» Federal qanunnıñ 5, 6 maddesiniñ talaplar bozulmasına yer berilmezlik ile SAQINDIRAM».

Federal qanun talaplarnıñ icra etilmemesi vaqıt, siz, administrativ uquq bozma, qanun nizamınca belgilengen Rusiye Federatsiyası qanunnamesiniñ 20.2 maddesi boyunca mesülietke çekileceksiñiz» ve rayon prokurorı muavinniñ imzası.

Bu satırlarnıñ müellifine saqındırma evine ketirilip degil, idarege çağırtırılıp berildi. Resmiy vesiqa (üç saife) alınğanı aqqında imza çekilgen soñ, daa olmağan şeyge añlatuv (obyasnitelnaya) berilmesi aytıldı. Bunı red ettim.

«Saqındırma»nen tanış olğan vaqıt, bir sıra sualler doğdı ve olarnı prokuratura hadimine berdim. Olarnıñ arasında:

– ne içün «krımskotatarskiy» sözü rus tili imlâ qaidelerine ve 2014 senesinece olğan tecribege ters, bu demesi, siyasetleştirilgen alda, mahsus, atta aqaretleyicesine, defis ile yazıla? (cevap berip olamaylar);

– ne sebepten 2015, 2016 seneleri 18-mayıs, matem kününi ötkermek maqsadınen Aqmescitte cemaatımız sorağan üç-dört yerden iç birisi berilmedi, izin olmağan soñ da teşebbüsçilerge «saqındırma»lar kelip tutturıldı? (cevapsız-izaatsız);

– «ekstremist, milletçilik simvolikanı qullanıp» degende közde neni tutmaqtasıñız – milliy bayrağımıznı, tamğamıznı, gimnimiznimi? (cevap: yoq, bularnı degil – Mecliste özüniñ «yaramaz» temsilleri bar eken, amma nasıl – kene de aytıp olamaylar ve böyle keskin sözler boşluğı, esassızlığını köreler);

– qapalı yerde, salonda, yahut olsun tışta, soqaqta bir qaç on, ya da olsun bir qaç yüz adam toplanıp, N. Çelebicihan hatırasına tedbir ötkerse, o nasıl etip bir qaç million diger ealiniñ vaziyetini «destabilizatsiya» etecek? Ya böyle demek – çeşit organlarda, şu cümleden, prokuraturada biñlernen, ordunı qoşqanda, on biñlernen silâlı-quvetli ve er bir tecavuz areketke izini-imkânı olğan insanlarnı aşalamaq degilmi? Neden qorqasıñız? Bundan başqa müim işiñiz yoqmı?..

İşte, bir buçıq saat devam etken ve biraz resmiylikten tışqa çıqqan subet devamında qırım halqınıñ tarihı, statusı, maqsatları (milliy tiklenüv, devletçilik ve ilâhre) aqqında aytılğan laflar köstermekte ki,  rusiye mediaları çamurlı-deşetli sel etip avdarğan eski ve yañı mündericeli propaganda barıp yerine yete.

Teessüf ki, bazı bizim vatandaşlarımız da devlet teleqanallarınıñ yayınlarını farqına barmadan seyir eteler. Amma bu endi başqa mevzu…

Muarrir.

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET