Derviza – bereket bayramı

11.09.201722:21

Küz bayramları sırasında, Derviza ayrı bir yerni almaqta. Bu bayramnı 22 sentâbrde, kün ve gece teñliginde qayd eteler. Bu künden soñ küz başlana, Küneş ise, Sünbüle yıldız taqımına kire. Derviza sözü eki qısımdan ibaret olıp, «der» — qapı, araba qapı ve «viza» — kirmege olğan izin manalarını bildire. Yani, bu sözniñ teren, felsefe manası «yañı dünyağa kirem», dep añlatıla.

Bayramdan evel, adet olğanı kibi, evler ve azbarlar yahşı etip cıyıştırıla edi. Ev saibeleri köbeteler pişire ediler. Yaş qızlar, bayram künü, çölde, bostanlarda, bağlarda kül septire ediler. Oğlançıqlar ahırlarnı temizley ve tütete ediler. Bayram bir qaç köy halqınıñ toplanmasınen keçirile edi. Tedbirler keçirilmesi içün dülber ve oñaytlı yer seçile, bu yerde ille de çoqrarq olmaq kerek edi. Derviza dua ve qurban çalınmasınen başlana. Ondan soñ, bir qaç, 10 – 12 yaşna qızçıq, üstlerine qoy terilerini taşlay, bayram başlağanı ve qış yaqınlaşqanı aqqında haber bere ediler. Qızlar içün salıncaqlar asılai qadınlar elek tığırta ediler. Eger elek tüb tarafından yüqarığa tüşse, demek bereket bol olacaq, tübü aşağa kelse ise, boğday az olacaq, bir çetin üstünde qalsa, aşlıqlar yüksek ösecektir.

Bu bayramda em yırcı, oyuncı, şair, çıñ ve manecilerniñ çeşit yarışmaları keçirile edi ve elbetteki kureş ötkerile edi. Tek bu bayramda taş atıp, «Qara künler taş qaytqanda qaytıp kelsin» degen yarış keçire ediler. İlle de yarmalıqlarda ola edi. Tedbir soñuna yaqınlaşqanda, milletniñ birligini ve dostlığını ifadesi olaraq, Horan oyunı oynala edi.

Derviza künü, Hıdırlez bayramından dervizağa qadar yapılğan işleriniñneticeleri çekile edi. Qışlıqlar saçılıp bitile edi, çobanlar qoy sürülerini, yaylȃdan aşağı ketire ediler. Ondan soñ, kelecek senege yañı çoban seçile edi. O vaqıtta da toylar başlay edi.

 

Refat Kurtiyev

İçtimaiy ağlarda FacebookVkontakteOdnoklassniki saifelerimizge, bunen beraber, Telegramda kanalımızğa qoşulıñız ve eñ aktual ve meraqlı malümatlardan haberdar oluñız.

 

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET