Grigoriy Yavlinskiy. Qırım problemasını nasıl etip çezmek kerek?

27.11.201723:07
  1. Çoqusı insan belly ki, Qırım probleması öz özünden keçip keter. Yoq, keçip ketmez. Çezüv qıdırmaq kerek. Dünya Qırımnı Rusiyenki, dep tanımaz. Ve tecribe köstergeni kibi, bu ciddiy sözdir.
  2. Akimiyet, bizge bu zarar ketirmey, dey. Doğru degil. Ketire. Üç yıl sanktsiyalarnen Rusiye 9 trillion rubleden marum qaldı. XXI asırda, dünyanıñ iç bir iqtisadiyatı tecritte yaşap olamaz. Bu alda zemaneviy ilimnen ve yüksek tehnologiyalarnen de ögraşılamaz.
  3. Ya problem nede, qırımlılar, kerçektende Rusiyege qoşulmağa istegen ediler de? Problem ise, qanunar ciddiy şekilde bozulğanındadır! 2003 senesiniñ 28 yanvar künü, Vladimir Pütin ve Ukraina prezidenti Leonid Kuçma, rusiye – ukrain devlet siñiri aqqında añlaşma imzalağan ediler. Bu añlaşmada sıñırnıñ er bir metri aqqında söz yürsetile. Qırım yarımadasınıñ toprakları da Ukrainanıqı, dep esaplana.
  4. Endi, bütün qanunlar bozulğan soñ, kerekli uquqiy çıqış tapmaq kerek. Men halqara konferentsiya toplamağa çağıram. Mında Qırımnıñ statusı baqılmaq kerek, bunıñnen beraber, bu mesele boyunca, qanunlar ve halqnıñ iradesini esas alaraq, problema çezme haritasını işlep çıqarmaq kerek. Belkide, konferentsiyada, yañı, halqara yezareti altında keçirilecek ve onı er kez qabul etecek referendum keçirmek kerek olacaqtır. Böyle referendumnıñ neticeleri böyle telükeli vaziyetniñ bir çezimi olur.
  5. Propaganda, bizge, bu imkânsız, dey. Yoq, bu teklif, ğayet realistik. Ondan da başqa, halqara tecribeniñ köstergenine köre, erte, ya da keç, böyle olacaqtır.
  6. Çoqu insanalar şçubelene: ne içün Ukraina halqara konferentsiyanıñ qararlarından razı olmaq kerek? Amma bu konferentsiyanıñ BDT yolbaşçılığında toplanmasınıñ esas maqsadı da, bu meselede Ukrainanıñ ve Rusiyeniñ razılığını almaqtır. Bu konferentsiyada, vaziyetke alâqası olğan er kez iştira etmek kerek: Rusiye, Ukraina, Avropa birligi, Almaniya, Frenkistan, Büyük Britaniya ve AQŞ. Turkiye ve Qırım. Bu memleketler 1994 senesi Rusiye ile yader ükümetleri olaraq, Ukrainağa yader silâdan red etmesine, oña telükesizlikni vade etken edi. Konferentsiyanıñ neticesi olaraq esas meseleler boyunca harita işlep çıqarması olacaqtır.
  7. İnsanlar, mevamlarımıznı, ne olsada yerinde tutıp qaldırmaq kerekmiz, deyler, Ğarpnıñ basqısı altında qalsaq, demek küçümiz yoq eken, dep fikir eteler. Doğru degil. Qırımda qanun boyunca referendum keçirilmesi meselesine keçmek – bu siyasiy iradeniñ köstergiçidir.

Rosbalt

İçtimaiy ağlarda FacebookVkontakteOdnoklassniki saifelerimizge, bunen beraber, Telegramda kanalımızğa qoşulıñız ve eñ aktual ve meraqlı malümatlardan haberdar oluñız.

Фото аватара

Автор: Редакция Avdet

Редакция AVDET