2010 senesiniñ 6 mayıs künü Türkiyeniñ Tış işler naziri
Ahmet Davutoğlu bir künlük ziyareti ile Qırımda bulundı
2010 senesi 6 mayıs künü “Simferopol” ava limanında musafirni cumhuriyet akimiyetiniñ temilcileri, Qırımtatar Milliy Meclis reisi Mustafa Cemilev, onıñ birinci muavini Refat Çubarov, Odessadaki Türkiye Cumhuriyetiniñ Baş Konsulı Murat Tamer, Aqmescitteki Türkiye Cumhuriyetiniñ Fahriy Konsulı Seyran Osmanov. Türkiye Tış işler naziri A.Davutoğlunıñ delegatsiyası terkibinde Ukrainada Türkiye elçisi Bülent Meriç, Türkiyede Ukrainanıñ elçisi Sergey Korsunskiy, Devlet Kâtibiniñ muavini Yunal Çevikyoz, TİKA reisi Musa Kulaklıkaya ve başqa resmiy şahıslar.
Öz ziyaretiniñ programması boyunca, Türkiye delegatsiyası Zuya qasabasında bulundı, anda Türkiye TİN yolbaşçısı qırımtatar milly mektepniñ ekinci blokunıñ tantanalı açıluv merasiminde işrtirak etti.
Tantanalı tedbir Milliy Meclis reisi Mustafa Cemilev tarafından açıldı. O, öz çıqışında musafirlerni selâmlaraq, olarnıñ şahısında Türkiye Cumhuriyetine ve qardaş türk halqına qırımtatar tasil sistemasınıñ tiklenilmesine qoşqan büyük isseleri içün minnetdarlığını bildirdi. Mustafa Cemilev, bu saada çoq muvafaqiyetli leyhalar ömürge keçirilseler de, milliy tasil sistemasınıñ zemaneviy vaziyeti ağır olğanını qayd etti. “Bugün Qırımda 15 qırımtatar milliy mektep çalışmaqta ve qırımtatar balalarınıñ tek 10% ana tilinde oqumağa imkânları bar. Balalar milliy ruhta terbiye almasalar, öz ana tilini ögrenmeseler, bunıñ episi milliy özgünlikniñ ve atta bütün milletniñ yoq olmasına ketire bile”, — dedi M.Cemilev.
Öz çıqışında Türkiye Tış işler naziri Ahmet Davutoğlu qayd etti ki, Qırımda yaşağan bütün milletler temsilcileri – Türkiyeniñ dostları ve qomşularıdır. “Türkiye Cumhuriyeti Qırımda milletlerara tınçlığına büyük emiyet bere. Qırımtatar halqı, bizim içün, Türkiye ve Ukraina arasındaki dostluq köpüridir”, — dedi Türkiye Tış işler naziri Ahmet Davutoğlu. Türkiye TİN yolbaşçısı işandırdı ki, Türkiye ileride de, endi 10 yıl devamında yapqanı kibi, qırımtatar halqına , şu cümlede qırımtatar tasil sisteması saasına, yardım etecek. Türk ve qırmtatar halqları arasında tarihiy bağlar bar, Ukraina ise, A.Davutoğlunıñ sözlerine köre, Türkiye içün pek emiyetli strategik partnördır.
“Maarifçi” reisi S.Kacametovanıñ sözlerine köre, Türkiye Cumhuriyeti tarfından Zuya qasabasındaki qırımtatar milliy mektebine berilgen yardım pek emiyetlidir. “Yazıq ki, bugün, milly mektepler yetişmegeni içün, 300’ğa yaqın qırımtatar balası Zuya qasabasında rus tilli mektebinde oquylar”, — qayd etti S.Kacametova.
Zuya milliy mektebindeki tantanalı tedbirinden soñ, Türkiye Tış işler naziri A.Davutoğlu QMC YŞ reisi V.Cartı ve QMC NŞ reisi V.Konstantinov ile körüşti.
Soñra Qırımtatar Milliy Meclisniñ merkeziy ofisinde Türkiye Tış işler naziri Ahmet Davutoğlunıñ Mustafa Cemilev ile körüşüvi olıp keçti. Körüşüvde Meclis reisiniñ birin ci muavini Refat Çubarov, Türkiyede Ukrainanıñ elçisi Sergey Korsunskiy, Meclis reisiniñ muavini Remzi İlyasov ve Meclisniñ tış işler bölüginiñ yolbaşçısı Ali Hamzin iştirak ettiler; Türkiye tarafından Devlet Kâtibiniñ muavini Yunal Çevikyoz, Ukrainada Türkiye elçisi Bülent Meriç, Odessadaki Türkiye Cumhuriyetiniñ Baş Konsulı Murat Tamer, TİKA reisi Musa Kulaklıkaya, Aqmescitteki Türkiye Cumhuriyetiniñ Fahriy Konsulı Seyran Osmanov, Ukrainadaki TİKA’nıñ yolbaşçısı Şakir Yılmaz, QMC’de Ukraina TİN’niñ temsilcisi vazifesinde bulunğan Ruslan Derimedved, tarihçi, Ankara şeerindeki Qırımtatar derneginiñ temsilcisi Hakan Qırımlı ve başqa resmiy şahıslar iştirak ettiler.
Körüşüv devamında taraflar Ukraina ve Qırımnıñ şimdiki içtimaiy-siyasiy vaziyeti aqqında fikirlernen paylaştılar. A.Davutoğlu devlet yolbaşçısı V.Yanukoviç ve Ukraina ükümetiniñ yolbaşçısı N.Azarov ile körüşüvler aqqında teesuratlarnen ve cumhuriyet akimiyeti temsilcilerinen körüşüvlerniñ neticelerinen paylaştı. O, devlet yolbaşçılığı ile sübet devamında Türkiyeniñ Ukraina ve Türkiye arasında viza rejimini lâğu etmek niyeti seslengeni aqqında tarif etti. Davutoğlunıñ sözlerine köre, bu adım pek emiyetlidir ve eki qomşu cumuriyetniñ halqı arasındaki bağınıñ daa da yaqın olmasına yardım eter. Bunınen beraber, A.Davutoğlu qayd etti ki, tehnik tarafından viza rejimini lâğu etmek içün er şey azır, ve Türkiye böyle adımğa endi azır.
Türkiye TİN yolbaşçısı ile sübette Milliy Meclis reisi Mustafa Cemilev ve onıñ birinci muavini Refat Çubarov Qırım tamır halqınıñ tarihiy Vatanına avdeti ev yerleşüvi aqqında qısqadan ayttılar ve qırımtatarlarnıñ ögünde olğan meselelerni qayd ettiler. Meclis yolbaşçılığı nevbetteki kere ömürge keçirilgen “Qırımtatar aileleri içün biñ ev” leyhasında berilgen yardım içün Türkiye Cumhuriyetine minnetdarlığını bildirdi, içtimaiy saada, tasil ve medeniyet saalarında TİKA’nıñ emiyeti de ayrıca qayd etildi. Körüşüv devamında Türkiye aliy oquv yurtlarında oquğqn studentlerniñ diplomları Ukrainada qabul olunması meselesi de muzakere etildi. Bu rica ile Türkiye TİN yolbaşçısına Türkiyede Ukrainanıñ elçisi Sergey Korsunskiy muracaat etti. A.Davutoğlu bu meseleniñ çezilüvi yaqın vaqıtta baqılacağı aqqında ayttı. Ondan da ğayrı, A.Davuoğlu meclisniñ yolbaşçılığını ileride de qırımtatar halqınıñ meselelerini ögrenip, yardım etmege azır olğanında işandırdı. Türkiye tış işler naziri A.Davutoğlu qayd etti ki, onı şahsen qırımtatar halqınen bağlağan çoq şeyi bar, ailesinde kiyevleri qırımtatardır ve küçük torunı da, ebet, qırımtatardır.
O, daa habet etti ki, Türkiyeniñ baş naziri Recep Tayip Erdoğan akimiyet ile körüşmek içün ağımdaki seneniñ iyul ayında Ukrainanı ziyater etmege niyetindedir.
Körüşüv bahşışlar taqdiminen tamamlandı, ve, adet üzre olğanı kibi, Ahmet Davutoğlu “Qırımtatar Milliy Meclisniñ büyük musafirler kitabı”nda yazını qaldırdı.
Qırım ve Türkiye KİV içün matbuat konferentsiyası devamında Ahmet Davutoğlu, jurnalistlerniñ suallerini cevaplaraq, tarif etti ki, Ukraina devleti yolbaşçılığınen körüşüvi devamında eki devletniñ işbirligi aqqında añlaşmalarğa irişildi, Ukraina ve Türkiye arasındaki sıq bağ qurulması boyunca leyhalar muzakere etildi. Hususan, o, qayd etti ki, Türkiye Ukraina ile serbest ticaret alınını qurmağa istey. A.Davutoğlunıñ sözlerine köre, Yalta ve Sinop şeerleri arasında deñiz keçitiniñ işi başlanmasına eki cumhuriyetiniñ azırlığı da tasdiqlandı. O, daa haber etti ki, devlet yolbaşçılığınen sübette tarflar qırımtatar halqınıñ aktual meselelerniñ çezilüvine de toqundılar. “Türkiye qırımtatarlarğa ileride de yardım etacegini tasdiqlay”, — işandırdı Davutoğlu Ukraina yolbaşçılığını. Türkiye tarafından Qırımtatar Milly Meclisi, doğru siyasetni alıp barğan ve, büyük qıyıncılıq ve manialarğa baqmadan, öz halqınıñ ciddiy meseleleri çezilüvinen oğraşqan qırımtatarlarnıñ temsil organı olaraq tanılğanı da qayd etildi.
Türkiyedeki qırımtatar diasporasınıñ ve Qırımtatar Milliy Meclisniñ Türkiyeniñ tış siyasetine tesir etmek imkânları aqqında sualge cevap bererek, Nazir Türkiyeniñ er bir vatandaşı öz ülkeniñ tış siyasetine tesir ete bilgenini qayd etti. “Ve, birinciden, devletimiz demokratik olğanı içün ve Türkiyeniñ yolbaşçılığı er vaqıt öz vatandaşlarınıñ fikirini köz ögüne alğanı içündir, — qayd etti o. – Türkiye ve Ukraina cumhuriyetleri er vaqıt çoq sualler boyunca konstruktiv dialog alıp barmaqtalar, şu cümlede qırımtatar halqına dair”.
Aqyarda Rusiye Federatsiyasınıñ Qaradeñiz flotınıñ bulunma müddeti devam ettirilgeni aqqında sualge cevap bererek, A.Davutoğlu ayttı ki, Türkiye Qaradeñiz regionını arbiy alan olaraq körmey ve bu flotunıñ anda bulunmasını öz içün havflı saymay. “Türkiye Qaradeñiz regionını dostluq, tınçlıq ve bereketlik alanı olaraq köre. Biz bu yerde tarih, medeniyet, ticaret ve sanatnı körmege isteymiz. Bu region arbiy areketler içün degil, siyasiy çatışmalar içün degil. Siyasetimizde bu regionda duşmanlarımız yoq. Türkiye içün tek işbirlik tutqan ülkeler bar. Qaradeñiz regionındaki ülkeler – bizge dost olğan ülkelerdir”, — qayd etti A.Davutoğlu. Bunınen beraber Türkiye TİN yolbaşçısı ileride de vaziyet deñişmecegine ümütni bildirdi. “Qaradeñiz regionında öyle vaziyet qurayıq ki, bu sualler başqa köterilmesin”, — dedi A.Davutoğlu.
Qırımda bulunma programması çerçivesinde, Türkiye tış işler naziri A.Davutoğlunıñ yolbaşçılığındaki Türkiye delegatsiyası Bahçisaraynı ziyaret etti.
Hansarayda bulunaraq, büyük musafir han camisini baqıp, anda namaz qıldı. Milliy Meclis reisi Mustafa Cemilevnen birlikte Türkiye TİN yolbaşçısı Ahmet Davutoğlu İsmail Gasprinskiyniñ mezarlığına çeçek qoydılar ve dua oqudılar.
Ondan da ğayrı, Ahmet Davutoğlunıñ ziyaret programması boyunca Aqyar şeeri de ziyaret etildi, anda XIX asırda Qırım cenkinde elâk olğan Türkiye askerlirine abidesine çeçek qoydı.
A.Davutoğlunıñ bulunma programması Aqmescit Halqara mektebiniñ ziyaretinen tamamlandı, talebeler musafirlerni öz icadı ve bediy programmalarınen quvandırdılar.
Şu künü de Türkiyeniñ tış işler naziri A.Davutoğlu Ankara uçtı.
Meclisniñ matbuat hızmeti